بهبود پورتال

02188272631   09381006098  
تعداد بازدید : 64
10/5/2023

آینده پژوهی حرکتهای تعالی سازمانی در شرکتهای ایرانی

دکتر حیدر امیران

عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی

مدیرعامل شرکت مشاورین کیفیتساز

چکیده :

   در این مقاله، سعی شده تصویری از آینده حرکتهای تعالیخواهی و تعالیگرایی و الزامات مرتبط با آنها برای سازمانهای ایرانی تشکیل گردد. نوآوری مشخص در این مقاله تبیین آینده مدلهای تعالی سازمانی و تبیین الزامات آنها جهت مواجهه هرچه بهتر با این سازمانها است.

 

1- مقدمه

   موضوع اصلی این مقاله تفکیک مقوله تعالی سازمانی به چندین بخش اساسی و مهم و تشریح ویژگیها و تأثیرات هر کدام از آنها بر روی سازمان است. از اینرو، در این مقاله به آینده حرکتهای تعالی خواهی اشاره شده و سمت و سوی این حرکات تشریح میگردد.

 

2- هدف

   اساساً ما معتقدیم که وقت آن رسیده است که شرکتهای ایرانی به انجام تجدیدنظر اساسی در تعریف خود از حرکتهای تعالی خواهی اقدام نمائید. و در این میان بهتر است باتوجه به موقعیت خود این اقدامات را سازماندهی نمایند. اگر تعریف سازمانها از حرکتهای تعالی خواهی را در سه دوره زمانی گذشته، حال و آینده مدنظر قرار بدهیم میتوانیم نگرشهای موجود در این مورد را به ترتیب زیر تعبیین نمائیم.

 

· مرحله اول غالب بودن نگرش حرکتهای تعالی خواهی

-کنترل کیفیت محصول

-کنترل کیفیت بعنوان یک کار تخصصی

-کنترل کیفیت بعنوان مسئولیت واحد کنترل کیفیت

- کنترل کیفیت بعنوان فعالیت نظارت و بازرسی

 

· مرحله دوم غالب بودن نگرش حرکتهای تعالی خواهی

- کنترل کیفیت فرآیند

- کنترل کیفیت بعنوان مسئولیت همگانی پرسنل

- کنترل کیفیت بعنوان پایش و ارزیابی

- کاربرد فنون آماری در مفاهیم کیفیت

- اقدام برای ایجاد سیستمهای اولیه در شرکت

 

· مرحله سوم حضور نگرش QMS/EMS

- توجه به مفهوم گسترده تر کیفیت و فراگیر دیدن آن

- تلاش برای تطبیق با استانداردهای معین و مشخص

- اقدام برای اخذ گواهینامه های معین و مشخص

-آغاز حرکتهای اولیه یکپارچه سازی فعالیتهای کیفیت خواهی

 

· مرحلهچهارمحضورنگرشTotal Quality Management/Business Excellent

- تلاش برای رشد مداوم، افزایش سهم بازار و ارتقای توان رقابتی شرکت

- الگویابی و مقایسه شرکت با سایر شرکتهای مشابه

- طراحی و تدوین الگوهای برتر و بهینه عملکردی برای شرکت

- تلاش برای مساعد کردن محیط کسب و کار

- ایجاد هم افزایی صنعتی و سازمانی

 

در این میان میتوان ویژگی هر یک از مراحل چهارگانه فوق را به ترتیب زیر مورد توجه قرار داد:

 

1- نگرشهای سنتی حاکم بر تشکیل و اداره حرکتهای تعالی خواهی

· حرکتهای تعالی خواهی مسئول، مالک، مجری و جوابگوی سیستمهای طراحی شده است

· حرکتهای تعالی خواهی پاسبان سیستمهای طراحی شده است

· حرکتهای تعالی خواهی مسئول مستندسازی فعالیتها طبق اصل آنچه که هست می باشد.

· حرکتهای تعالی خواهی به چرایی فعالیتها نمی پردازد.

· نگرش حاکم، مستندسازی از نوع کاغذی آن است

· حرکتهای تعالی خواهی باید جوابگوی ممیزان بوده و در صورت عدم دریافت گواهینامه جوابگو باشد.

· متمرکز کردن وظایف حرکتهای تعالی خواهی در سازمان

· همه به حرکتهای تعالی خواهی می گویند کی (چه هنگام) گواهینامه می گیرید

· حرکتهای تعالی خواهی فاقد نگرش کلان و استراتژیک است

· تمرکز صرفا روی مستندسازی بعنوان نقطه شروع حرکت بهبود با تاکید بر مستندسازی وضع موجود

· توجه صرف به بعد ساختاری در طراحی سیستمها

 

شرح و حوزه مسئولیتهای گذشته حرکتهای تعالی خواهی در این نگرش

الف- کنترل کیفیت

·       طراحی سیستم های کنترل کیفیت اقلام وارده، کنترل کالای در جریان ساخت و محصول نهایی

·       انجام اقدامات اولیه برای اجرای مفاهیم آماری در کنترل کیفیت مثل استفاده از روشهای نمونهبرداری آماری

·       طراحی و تدوین سیستم کنترل کیفیت شامل روشهای نمونه برداری، روشهای تست و آزمون و روشهای گزارش دهی

·       ارزیابی میزان اثربخشی طرح های نمونه برداری

·       ارزیابی میزان ریسک تولید کننده و مشتری، ناشی از فعالیتهای تولیدی شرکت

·       طراحی سیستم کنترل در مقصد

 

ب- کنترل فرآیند

·       طراحی سیستم کنترل و پایش فرآیندها

·       اجرای فنون آماری برای کنترل فرآیندها  (SPC)

·       ارزیابی توانایی و قابلیت فرآیندها با هدف تعیین احتمالات آماری مربوط به توان فرآیندها برای تولید محصول استاندارد

·       بررسی و تمرکز برروی توالی، جریان، تناوب و نحوه انجام فعالیتها در داخل فرآیندها و نپرداختن به دلایل و چرایی فرآیندها و پدیده ها

 

ج- کنترل سیستم

·       طراحی، مستندسازی و اجرای سیستمهای معروف به سیستمهای کیفیت جهت انطباق با استاندارد مشخص (بعضا سیستم کاغذی)

·       حفظ و حفاظت از سیستم طراحی شده (ایفای نقش پاسبان در مورد سیستم طراحی شده)

·       نظارت و کنترل بر مستندات تهیه شده و اعمال اصلاحات لازم برروی آنها

·       پشتیبانی، پوشش و بعضا ایفای نقش به جای واحدهای مجری سیستم های طراحی شده

·       تلاش برای تدوین وضع موجود و تلقی از آن بعنوان اجرای سیستم کیفیت

 

3- نگرشهای فعلی ناظر  بر تشکیل و اداره حرکتهای تعالی خواهی

·       آغاز سست شدن نگرشهای قبلی به حرکتهای تعالی خواهی و جایگزین شدن مفهوم واحد برتری سازمانی با آن

·       بوجود آمدن شک و تردید در مورد صلاحیت وجودی و وظایف و مسئولیتهای حرکتهای تعالی خواهی

·       متنوع کردن و گسترده شدن وظایف و مسئولیتهای حرکتهای تعالی خواهی

·       تلاش برای یکپارچه سازی سیستمها

·       تلاش برای الکترونیکی کردن مستندات و سیستم طراحی شده (Paper Less)

·       آغاز فعالیتها و اقدامات بهبود مستمر و مهندسی مجدد فرآیند (توحه به چه و چراها)

·       نتیجه مداری و نتیجه گرایی در انجام فعالیتهای سیستمی

·       برخورداری از نگرشهای یکپارچه، کلان و استراتژیک در طراحی سیستمهای شرکت

·       توجه به بعد رفتاری در طراحی سیستمها

·       ارتقای سطح حرکتهای تعالی خواهی از یک واحد صرفا مجری به یک واحد ستادی و فکور

·       تلاش حرکتهای تعالی خواهی برای فکور کردن و چابک کردن سازمان

·       کسب آمادگی برای شناسایی فرصتهای بهبود

·       غیر متمرکز کردن حرکتهای تعالی خواهی و تکثیر ژن آن در سایر واحدها

·       ایفای نقش تسهیل کنندگی در شرکت

·       تعالی خواهی و برتری جویی

 

شرح و حوزه مسئولیتهای حال حرکتهای تعالی خواهی در این نگرش

الف- وظایف الگویابی (Benchmarking)  

·       ایجاد سیستم اندازه گیری عملکرد

·       ایجاد مبنای مقایسه عملکرد با اهداف یا معیارهای تعیین شده

·       مقایسه عملکرد شرکت با خودش، رقبا، شرکتهای مشابه و شاخصهای منطقه ای، ملی و بینالمللی

·       طراحی و توجه به الگوهای فردی، واحدی، فرآیندی، کارخانه ای و شرکتی برای سازمان و مقایسه آن با این الگوها

·       هدف گذاری برای فعالیتها براساس نتایج عملکرد در دوره های مبنا، دوره های قبلی، سیاستها و اهداف مدیریت، عملکرد رقبا، شاخصهای ملی و بین المللی، استانداردها، نظرات کارکنان و غیره

·       ارزیابی محیط داخلی و خارجی شرکت

·       شناسایی و معرفی الگوهای کاری در حوزه های مختلف و گوناگون فعالیت شرکت (شناسایی الگوهای واقعی)

·       تعیین و معرفی الگوهای مجازی به ارکان سازمان

·       ترویج کار تیمی در سازمان

·       ایجاد رقابت سالم بین واحدهای سازمانی

 

وظایف مربوط به عملکرد برتر (Best Practice)

·       آغاز حرکتهای مربوط به بومی کردن مفاهیم کیفیت در شرکت

·       طراحی مدل/سیستمهای خاص کیفیت برای شرکت (الگوگیری از استانداردهای مشابه مثل

QS- 9000، TL 9000، TE 9000 و...)

·       شناسایی، تبیین و ایجاد ژنهای برتری در سازمان

·       طراحی مدلهای برتری در سطح فردی، واحدی، فرآیندی در سازمان

·       استفاده از نتایج الگویابی ها جهت طراحی مدلهای برتر عملکردی

·       شناسایی اتلافها (Waste) و شناسایی فرصتهای بهبود و یا مهندسی مجدد فرآیندها و اعمال آنها جهت حصول به عملکرد برتر در حوزه های مختلف

·       توجه به واقعیات داخل و خارج شرکت و طراحی مدلهای رفتاری برتر

·       تبیین و تحلیل مفهوم برتری در قالب مفاهیمی مثل افزایش فروش، سود، حفظ و توسعه
سهم بازار

·       ایجاد زیرساختهای نیروی انسانی، سیستمی، مدیریتی و سازمانی برای برتری

·       تعالی افراد، واحدها و فرآیندها

·       تلاش برای تغییر فرهنگ سازمانی از یک فرهنگ شفاهی به فرهنگ مبتنی بر اعداد، ارقام، شواهد  و حقایق

·       شناسایی، اعلام و تلاش برای رفع به موقع نیازهای سازمانی

·       تلاش برای تبدیل سازمان به یک سازمان دانش مدار

 

4- نگرشهای آینده حاکم برتشکیل و اداره حرکتهای تعالی خواهی

·       اتکاء به نگرشهای برون سازمانی برای مساعد کردن هر چه بهتر محیط کسب و کار سازمان

·       شناسایی و یافتن نقاط مشترک و یا زمینه های همکاری و معاضدت مشترک با سایر سازمانها

·       تلاش برای ایجاد پتانسیلهای مناسب برای رشد و توسعه سازمان و محیط پیرامون آن

·       توجه توام به بعد ساختاری و رفتاری در طراحی سیستمها

·       ایفای نقش مشاور استراتژیک سیستمها برای مدیریت شرکت

·       تلاش برای افزایش ارزش افزوده سازمان تا حد ممکن

·       ایفای نقش یک آینده نگر در سازمان

·       کمک به رشد کسب و کار سازمان

 

شرح و حوزه مسئولیتهای آینده حرکتهای تعالی خواهی در این نگرش

الف- هم افزایی درون سازمانی

·       ایجاد دانش فنی (KnowHow) به اتکاء داده ها (Data) و اطلاعات (Information) موجود در سازمان

·       انجام اقدامات لازم برای شناسایی موانع موجود برسر راه آزاد شدن انرژی سازمان تا حد ممکن

·       تلاش برای هدایت سازمان برای تمرکز برروی مشتری و مشارکت و همکاری با مشتری

·       تلاش برای سازگاری بین اهداف سازمان

·       توسعه و تعمیق مشارکت سازمانی به معنای عام آن

·       همسو کردن اهداف فردی و اهداف سازمانی

·       ایجاد فرهنگ واقعیت گرایی در سازمان

·       تمرکز سازمان برروی بافت فکری کارکنان بعنوان سنگ بنای بهره جستن از انرژی سازمان

·       تحلیل عملکرد سازمان براساس حقایق و واقعیات موجود

·       شناسایی به موقع مسئولیتهای اجتماعی سازمان

·       تلاش برای افزایش ظرفیت یادگیرندگی سازمان

·       شناسایی، تعیین و یا طراحی تکنیکها و ابزارهای بهبود عملکرد برای سازمان

·       آموزش خود شناسی و برتری فردی

·       ترسیم تصویر آینده در شرکت و تبیین نیازهای آتی شرکت برای نیل به این تصویر

·       ایجاد فرهنگ واقعیت گرایی در سازمان

 

ب- هم افزایی برون سازمانی

·       مساعد کردن محیط عملیاتی سازمان (شامل همکاری با رقبا، سرمایه گذاران، مشتریان و تامینکنندگان)

·       مساعد کردن محیط صنعتی شامل توجه به محدودیتها، توان تامین کنندگان، توان خریداران، فعالیتهای رقابتی و ...

·       پایش، تحلیل و ارایه گزارشات مستمر و موردی مرتبط با محیط کلان اقتصادی، اجتماعی، فنی، سیاسی، صنعتی و ... سازمان به مدیران

·       انجام فعالیتهای آینده نگری و آینده پژوهی

·       انجام اقدامات لازم برای تعالی و برتری کل سازمان ها و موسسات همکار با سازمان در قالب یک شبکه بهم وابسته

·       تعامل گسترده و کامل با سازمان های فراگیر

·       حفظ موقعیت و توسعه پایدار سازمانی در محیط رقابتی و دایما در حال تغییر

·       پایش محیط جهت ایفای نقش موثر سازمان بعنوان یک شهروند مسئول

·       تبیین و شفاف کردن مسئولیتهای اجتماعی سازمان

·       همکاری با کلیه سازمان های مرتبط، مشتریان، رقبا، تامین کنندگان و ... برای مساعد کردن محیط کسب و کار در گستره ملی و بین المللی 

   به زعم ما، شرکتهای ایرانی باید باتوجه به تغییرات عمدهای که در زمینههای تکنولوژیکی، بازار و سایر جنبههای اقتصادی پیش آمده توجه خود را از تولید مداری به سوی نگرشی نوین که شاخصهای بارز آن عبارتست از مشارکت نیروی انسانی، توسعه و تعمیق فعالیتهای طراحی صنعتی و اجرای مدیریت / کنترل کیفیت جامع است، تغییر بدهند.

   در این میان میتوان ذیلاً به برخی از تغییرات عمدهای که شرکتهای ایرانی را به چالش میطلبند اشاره کرد :

1-تغییرات سریع در فنآوری ساخت و انتقال از روشهای تولید متمرکز بر نیروی انسانی به روشهای تولید با ارزش افزوده بالا، تلاش برای تأکید بر کارگران ماهر و جایگزینی آنها با کارگران غیرماهر

2-توسعه و گسترش رقابت جهانی و تغییرات سریع در تقاضای بازار که این خود موجب ضرورت ایجاد و استقرار سیستمهای سازمانی انعطافپذیری است که بتوانند به راحتی به تغییرات بازار جوابگو باشند.

3-توجه و تأکید جدی بر فعالیتهای تحقیق و توسعه نیز یکی از پیامدهای روبه رشد در طراحی محصول است.

4-مسطح کردن سازمان، آموزش و بازآموزی نیروی انسانی و تفویض مسئولیتها

5-تغییرات اجتماعی و تغییر سریع ارزشها یکی دیگر از تغییرات عمدهای است که درحال تکوین و شکلگیری است.

6-پیوند زدن سازمانها و فرهنگ سازمانی آنها با یک ساختار و الگوی جهانی

7-توجه به تغییرات محیطی پیرامون ازجمله ظهور اقتصادهای نوین مثل اقتصاد کشور چین و تهدیدها و فرصتهای آن برای ما

8-تغییر موضع از روش قدیمی مدیریت کارکنان به مفهوم نوین مدیریت توسعه منابع انسانی

 

 

بهبود پورتال پورتال پرتال پرتال سازمانی پورتال سازمانی پورتال شرکتی سامانه سازمانی سامانه شرکتی پرتال شرکتی وب سایت شرکتی وب سایت سازمانی مدیریت آسان مدیریت محتوا مدیریت محتوا بدون دانش فنی پنل ویژه همکاران نظرسنجی آنلاین فیش حقوقی آپلود فیش حقوقی مدیریت بیمه مدیریت خدمات بیمه خدمات بیمه بیمه تکمیلی آموزش پیشنهادات انتقادات مدیریت جلسات فرم ساز مدیریت منو مدیریت محتوا مدیریت سئو پنل مدیریتی چند کاربره ریسپانسیو گرافیک ریسپانسیو
All Rights Reserved 2022 © BSFE.ir
Designed & Developed by BSFE.ir