بهبود پورتال

02188272631   09381006098  
تعداد بازدید : 155
12/23/2022

  عنوان مقاله : آموزش نیروی انسانی در صنعت پتروشیمی

   همایش مربوطه : اولین همایش چالش های انتقال فناوری در صنعت نفت و راهکارهای اجرایی

  تاریخ مقاله : -

   کد : A1334

   نویسنده : جلیل اصغریان اندریان

   موضوعات : عمومی صنعت نفت

   منابع : -

چکیده :

سیاست صنعتی دولتها و قابلیت اقتصادی جوامع از عوامل اصلی در تعیین روشها ی انتقال فناوری میباشند. سازمان انسجام دهنده و نیروی انسانی ماهر از عوامل مهم در انتقال و توسعه فناوری هستند. بنابراین مدیریت، اطلاعات و منابع انسانی، سهم عمده ای در سطح فناوری دارند. علوم و دانشهای فنی می توانند سطح فناوری را افزایش دهند . و یکی از مهم ترین روشهای افزایش علوم و دانشهای فنی ، آموزش است . همچنانکه فناوری بطور مداوم پیشرفت می کند، روشهای آموزش فناوری نیز دائماً اصلاح میشوند . ارزیابی کیفی مشخصات برنامه های آموزش فناوری ساختاری برای بهبود برنامه های آموزشی می دهد، که با انجام یک سری اصلاحات وبا استفاده از الگوهای آموزش فناوری می توانیم به طراحی اسلوب، جهت آموزش موثر نیروی انسانی در فناوری صنعت پتروشیمی بپردازیم.

تعاریف:

فناوری: عبارت است از مجموعه دانش های کاربردی و فنی ، مهارتها و اطلاعاتی که می تواند برای تولید و توسعه یک محصول و یا یک خدمت بکار گرفته شود .

بصورت عام تر ، فناوری ، روش اقدام کردن درباره یک موضوع از طریق سیستماتیک است و چون انسان خلاقیت دارد ، این روشها ، مرتب تغییر می کند(5) .

آموزش: امروزه در قلمرو مدیریت رفتار سازمانی و بهبود سازمان ، آموزش را فرآیندی « تشخیص ـ درمانی » میدانند که فرد و سازمان را بطور مشترک در بر می گیرد(2).به عبارت بهتر، آموزش ارزان ترین راه بهبود است.یادگیری: عبارتست از ایجاد تغییری نسبتاً دائمی .

مقدمه :

پدیده فناوری را باید با نگرش سیستمی و در قالب نظام جامع و برنامه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی کشور مورد توجه قرار داد (11). برنامه جامع برسه رکن استوار است یعنی آموزش نیروی انسانی ، تسریع روند انتقال فناوری ، تقویت فعالیتهای تحقیق و توسعه در داخل کشور (7). یکی از مشکلات عمده فناوری در کشورهای جهان سوم آن است که فعالیتهای انتقال فناوری و توسعه آن در اغلب این کشورها نتوانسته اند پیوند مناسبی برقرار کنند (6). و یکی از دلایل اصلی آن نبود آموزش هدفمند نیروی انسانی می باشد .

طبق مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام در بند 4 فصل سیاست نظام در بخش نفت و گاز به« گسترش تحقیقات بنیادی و توسعه ای و تربیت نیروی انسانی و تلاش برای ایجاد مرکز جذب و صدور دانش و خدمات فنی ، مهندسی انرژی ، در سطح بین المللی و ارتقای فناوری در زمینه های منابع و صنایع نفت ، گاز و پتروشیمی » (1) اشاره دارد ، که نشان از انگیزه دولت در توسعه فناوری دارد.

با توجه به سرمایه گذاری 5/7 میلیارد دلاری پتروشیمی در 16 طرح جدید و همچنین در طرحهای توسعه مجتمعهای پتروشیمی ،که سهم صادرات ایران درصادرات جهانی محصولات پتروشیمی را از 76/0 درصد در 1380 به 8/5 درصد در 1384 خواهد رساند(1)، فرصت خوبی جهت برنامه ریزی برای جذب و توسعه فناوری فراهم آمده است . بنابر این بررسی مسیر تحولات فناوری ، ارزیابی سطح فناوری و روشهای انتقال و توسعه فناوری نیازهای آموزشی لازم را مشخص خواهد کرد در این صورت است که جایگاه ، روشها و تاثیر آموزش در انتقال و جذب فناوری تبیین خواهد شد .

مسیر تحولات فناوری :

تحول فناوری در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه متاثر از برنامه ها وقابلیت های اقتصادی و تجاری می باشند.

درکشورهای در حال توسعه با اجرای سیاست« جایگزینی واردات » شرایط خوبی برای شرکتها ، اشخاص و سازمانها ی داخلی جهت تولید و فروش در بازار حفاظت شده داخلی ، ایجاد می شود . در این مرحله فناوری بصورت بسته وارد می شود. به عبارت دیگر ( احداث واحد بهره برداری در داخل از طریق خرید اسم محصول ، روش مونتاژ ، خط تولید ، دانش فنی تولید ، پرسنل فنی و قطعات ) صورت می گیرد . در این حالت هدف فقط تولید محصولاتی است که قبلا در جای دیگری آزمایش شده است . و این فناوری بخاطر پایین بودن حقوق کارگران و فشار جزئی قیمت در بازار رقابت کنترل شده ، توان سودهی دارد. وبه این مرحله « مرحله ورود فناوری » گفته می شود(10)

در مرحله بعدی شرکتها و سازمانهایی جهت تولید محصولات و فراورده های مشابه اقدام می کنند و این بار با استفاده از امکانات داخلی و پرسنل فنی آموزش دیده در موسسات داخلی ، این امر را پیش می برند .رقابت ایجاد شده بین شرکتهای مذکور با شرکت قبلی زمینه ساز کوشش صنعتی ملی ، جهت جذب هر چه بهتر فناوری خارجی ، بمنظور تولید محصولات متفاوت با قیمت پایین تر می گردد. دراین مرحله کارشناسان و متخصصین داخلی آموزش دیده و کارکرده در شرکتها و موسسات و یا کارخانه های دارنده فناوری خارجی مرحله اول ، نقش بسیار مهمی در جذب فناوری خارجی و همچنین توسعه فناوری در کشور خواهد شد. در این مرحله بتدریج با اشباع بازار داخلی و نیاز بازارهای خارجی « سیاست صادرات » نه تنها بعنوان استراتژی توسعه شرکتها ، بلکه بعنوان یک سیاست ملی مورد توجه قرار می گیرد. و این مرحله به « مرحله جذب فناوری» معروف است(10).

در مرحله سوم که به «مرحله بهبود» معروف است ، موفقیت نسبی در جذب فناوریهای تولیدات عمومی و افزایش انگیره صادرات ، بهمراه ازدیاد مهارتهای متخصصان و پرسنل فنی و مهندسین داخلی ، مجموعا موجب بهبود فناوری خارجی از طریق فعالیتهای محلی در مراکز مهندسی و تحقیقاتی و شرکتهای مهندسی نه تنها برای بهبود فناوریهای خارجی یک اجبار است بلکه جهت اجرای ایده های جدید مورد استفاده قرار می گیرد. تحقیقات و توسعه مهندسی بتدریج بعنوان یکی از فاکتورهای مهم در این مرحله نمایان می شود . در رقابت داخلی و بین المللی برای موسسات و شرکتهای داخلی بهبود و بهره وری اقتصاد یکی از پارمترهای مهم دیگر در این مرحله است . علاوه بر این جذب موفقیت آمیز فناوری خارجی از طریق تجارب جمع شده در تولید و طراحی محصول و فعالیتهای محدود در مراکز تحقیقاتی و مهندسی منجر به ایجاد فناوری درگیر خطوط تولید و کارخانه های جدید می گردد(10).


ارزیابی سطح فناوری :

برنامه ریزان توسعه ملی معمولاً ظرفیت تولیدی یک کشور را تابعی از متغیر هایی که مستقیماً مورد نظر آنان است ، مانند نیروی کار و سرمایه ، تعریف می کنند . در اکثر تجزیه و تحلیلهای اقتصادی ، منابع طبیعی را یک داده تابع و فناوری را یک متغیر خاص بحساب می آورند . حتی در مدلهای جدید رشد، فناوری را بطور ضمنی ، یعنی بخشی را در نیروی کار بصورت دانش فنی و بخش دیگر را در سرمایه بصورت ماشین آلات ، اضافه کرده اند(8 ). استفاده از روشی که توجه اصلی آن بر جنبه های فناورانه واحدهای تولیدی متمرکز است (8 )، در ارزیابی مفید خواهد بود . روشی از سوی مرکز انتقال فناوری آسیا و اقیانوس آرام وابسته به کمیسیون اقتصادی ، اجتماعی ، سازمان ملل برای آسیا و اقیانوس آرام ( ESCAP ) پیشنهاد شده است که ارائه می شود . برای اندازه گیری سطح فناوری چهار جزء :

ابزار فنی(1) ،مهارت های انسانی(2)، سازماندهی و مدیریت(3) ، اطلاعات و دانش فنی(4) مد نظر بوده است

این چهار جزء : تبدیل کننده داده ها به ستانده هاست . روش پیشنهادی هر یک از چهار جزء فوق در پیچیدگی کلی فناورانه یک واحد تولیدی را اندازه می گیرد .

ارزیابی کمی میزان پیچیدگی اجزاء فناوری نیازمند ارائه روشی برای تبدیل ارزیابی های کبفی به کمی است که بر حسب میزان پیچیدگی به هفت جزء کوچکتر تقسیم می شود .

ماشین آلات و تجهیزات : شامل امکانات دستی ، مکانیکی ، فنی اتوماتیک ، فنی کامپیوتری و فنی ادغام شده می باشد .

مهارتهای انسانی : شامل مهارت بهره برداری ، مونتاژ ( نصب ) ، تعمیر ، قطعه سازی ، انطباق ، بهبود و نوآوری می باشد .

اطلاعات و دانش فنی : شامل اطلاعات آشنا کننده ، توضیح دهنده ، مشخص کننده ، بهره گیرنده ، تشریح کننده ، تعمیم دهنده و ارزیابی کننده می باشد .

سازماندهی و مدیریت : این جزء بر حسب مراحل گسترش و توسعه واحد به موارد ذیل تقسیم شده است.

تلاش ، وابستگی ، تهور ، حمایتی ، تثبیت ، کامیابی ، رهبری

با توجه به میزان پیچیدگی هر واحد صنعتی پارامترهای مد نظر متفاوت می باشد آنچه مهم بنظر می رسد سهم بالای نیروی انسانی در ایجاد و توسعه فناوری می باشد . جهت ارائه تصویر قابل درک ، میزان پیشرفته بودن سطح فناوری هر واحدی را با نموداری موسوم به . T.H.I.O نشان می دهند.

روشهای انتقال ، جذب و توسعه فناوری:

هر کدام از روشهای انتقال ، جذب و توسعه فناوری رابطه تنگاتنگی با همدیگر دارند . روش انتخابی باید با توجه به استعدادهای اجزاء فناوری در کشور در هر زمینه صنعتی بتواند قابلیت جذب و توسعه را داشته باشد ، و در غیر اینصورت انتقال فناوری بصورت خرید آن صرفاًقدمی در جهت وابستگی خواهد بود. بنابر این اگر بخواهیم یک تحول اساسی در استراتژیهای توسعه صنعتی و فناوری در صنعت پتروشیمی بدهیم باید فناوری را از صاحبان فناوریهای پیشرفته بگیریم واین به دو روش امکان پذیر است .روش مستقیم و روش غیر مستقیم

روش غیرمستقیم ، کپی برداری و مهندسی معکوس است .

در روش مستقیم ، بادارندگان فناوری ارتباط برقرار کنیم ، این ارتباط می تواند از طریق خرید لیسانس ، سرمایه گذاری های مستقیم ، انجام پروژه هابصورت کلید در دست، خدمات مشاوره ای ومدیریت وخرید خدمات آموزش باشد .

اگر خریدار دانش فنی برای انتقال دانش فنی برنامه ریزی بنمابد . وتوان جذب فناوری را داشته باشد . کار او این حسن را دارد که می تواند توسعه کار خودش را از سطح بالاتری شروع کند . می تواند از امکانات تحقیقاتی این مؤسسات استفاده کند ، وارد بازارهای صادراتی آنها بشود ، و از این طریق کار صادرات محصولات خودش را توسعه دهد (9).

در بعضی گزارشات در خصوص کشور کره آمده است که تلاش در جهت ایجاد تعهد برای آموزش با برنامه و هدف معین در فروشنده فناوری شاید بیشتر از روش آموزش حین کار مفید واقع شده است ، یک نمونه در مورد طرحهای پتروشیمی اشاره می کند که ارائه کننده فناوری خارجی در ابتدا متعهد شده بود که علاوه بر آموزش راه اندازی و تعمیرات طرح، «مهندسین کره ای » از تمامی توانمندیهای تأمین کننده فناوری ـ طراحی و مهندسی پایه ، درک جزئیات طراحی تجهیزات ، نصب ، آزمایشات ، راه اندازی وتعمیرات ـ بهره گیری نمایند و تمامی روشهای افزایش ایمنی در فناوری های پتروشیمی را یادبگیرند(20).

علاوه بر دو روش مذکور روشهای پیشرفته تری جهت انتقال فناوری وجود دارد که به سازمان قوی در این زمینه نیازمند است.

آموزش نیروی انسانی :

یادگیری را می توان از طریق تجربه مستقیم ( اجرای عملی ) یا غیر مستقیم ( مشاهده ) انجام داد و از اصول یادگیری به راهنمایی ، مشارکت ، تکرار ، تناسب ، تقویت بازخورد و انتقال می توان اشاره کرد(2).

محتوی طرح آموزشی هر سازمان بایستی با طرح فعالیتهای آن سازمان منطبق باشد .

استراتژی آموزشی :

با توجه به رشد فزاینده پیشرفت فناوری در کشورهای توسعه یافته، بدلیل انقلاب میکرو الکترونیک و اطلاعات که بشر را وارد عصر فراصنعتی نموده است ، باید تحولی اساسی در سیستمهای آموزشی و پژوهشی ، روشهای مدیریتی ،گسترش فناوری و صنایع جدید صورت گیرد . به عنوان نمونه، سیستم آموزشی و پژوهشی باید در عصر فرا صنعتی مولد اصلی ثروت و دانش باشد . لذا هنر مستند سازی ، طبقه بندی ، نحوة مبادله و قیمت گذاری دانش از اهم مسائل مورد نیاز می باشد . و متخصصین زیادی باید در این حوزه ها تربیت شوند . این امر به نوبة خود تحولی عظیم را در مراکز آموزشی و پژوهشی بخصوص دانشگاهها طلب می کند(16).

تفاوت فناوری با علوم دانشگاهی:

با بررسی تفاوت فناوری با علوم دانشگاهی در جدول(1) به اهداف و روشهای آموزشی هر کدام می توان دست یافت. وجایگاه هر یک از آنها در مجموعه مهارتها و فنون توسط نمودار (2) بیان می شود . فلذا با بررسی اجزاء تشکیل دهنده فنون و فناوری می توانیم به طراحی برنامه های آموزشی مربوطه اقدام کنیم. جدول(1)

فناوری

علـوم دانشگاهی

ـ بهره گیری انسان از منابع طبیعی و انسانی برای اهداف مطلوب
قدمت فناوری برابر قدمت جامعه انسانی است : سفال ، جواهرات
ـ سعی و کوشش تجربی با بهره گیری از روش آزمایشی فناوری های پیشرفته
- فناوری همیشه بخشی از طبیعت + انسان + سیستم مصنوعی با قابلیت چند پاسخی

- مطالعه و فهم انسان از طبیعت
-مشاهده و بازتاب از ابزار اصلی در علوم کلاسیک علوم پیشرفته ( از 300 سال قبل ) با آزمایشات اضافه شده
- علوم دانشگاهی ذاتآ قابل تغییراند . و می توان خارج از چرخه
Feed back انجام داد .

فناوری پیشرفته

علوم دانشگاهی پیشرفته

ـ بشدت در اختیار و محلی هستند
ـ نامعلوم و پنهان
ـ ترکیب انبوهی از ترکیب اطلاعات
ـ سالها طول می کشد و از نشر آن جلوگیری می شود .
ـ احتیاج به سیستم کامل بهره گیری از علوم دانشگاهی و تکنولوژی دارد.
ـ انتقال آن خیلی پیچیده است
ـ ممکن است خیلی به فرهنگ میزان همکاری و کمیته های جمعی وابسته باشد .

ـ جهانی
ـ دقیق و معلوم
ـ حقایق ساده ، معادلات و مفاهیم
ـ انتقال کل مفاهیم به روشنی به تمام نقاط دنیا
ـ هر شخصی می تواند فهمیده و استفاده جدیدی ببرد
ـ روابط انتقال آسانی دارد .
ـ خیلی از فرهنگها آن را بخوبی می گیرند


در شرکت ملی سنایع پتروشیمی جهت آموزش پرسنل برنامه های آموزشی متنوعی بر اساس نیازهای شغلی آنها در نظر گرفته شده است و سرانه آموزش طبق جدول (2) بیانگر این مطلب است.

جدول(2) سرانه آموزش شرکت ملی صنایع پتروشیمی، ماخذ(1)

سال80

سال79

سال78

سال 77

سال

7/64

4/54

53

51

نفر ساعت

باتوجه به اینکه بیش از 50% پرسنل این شرکت دارای تحصیلات عالیه هستند و برنامه های آموزشی جهت بهره برداری و راه اندازی سیستم تولید، تدوین شده است (15)، و از طرف دیگر انتقال، جذب و توسعه فناوری نیازمند کسب مهارتهای طراحی ، ساخت تجهیزات وتغییرات در فرایندها می باشد، بنابراین تدوین برنامه آموزشی با اهداف مشخص از جمله نیازهای اساسی در این زمینه است.

الگوهای نوین درآموزش فنون و فناوری

در آموزش فناوری نیز مثل آموزش علوم ، الگوهایی مطرح می باشد ، از آن جمله دو الگوی « فنون صنعتی» و « آموزش فناوری » را که از الگوهای موفق بوده اند ، جهت توضیح مطلب انتخاب می کنیم . هر الگوی آموزشی طبق نظر (Mohrnan and Lowler 1981 ) شامل موارد ششگانه موضوعات، اعتقادبه تئوریها و مدلهای ویژه، ارزشها، روشها وابزارها، اسلوبها، زمینه های اجتماعی می باشد.

بهره برداری ، بکارگیری ،مهارتهای تمرینی پایه ای و مراتب بالاتر آن ، مهارتهای قابل انتقال ، ایده وابتکار( یعنی ، روش حل مشکل ، تصمیم گیری ، طراحی) بعنوان تکلیف تمامی یادگیرندگان می باشد که اساس فلسفه الگوی« فنون صنعتی»را تشکیل می دهد (18 )

از جمله مشکلات الگوی« فنون صنعتی» طولانی مدت بودن آن ، ایجاد حالت اجبار برای یاد گیرندگان بوده و از لحاظ فلسفی و تاریخی نیز برای رشته های تحصیلی آموزشهای عمومی درمدارس ضروری بنظر می رسد(18).

الگوی « آموزش فناوری»الگوی نوظهوری است که در سه قلمرو یادگیری ذیل درصدد توسعه است .مؤثر بودن ، قابل درک بودن ، با روان سازگار بودن

سازگاری با چهار محدوده اصلی جامعه معاصر با الگوی « آموزش فناوری» از نکات قوت آن است.

فناوری ارتباطات :که بکارگیری مؤثر منابع انسانی را در انتقال اطلاعات برای توسعه پتانسیل انسانی متضمن می شود .

فناوری ساختمانی : که بکارگیری مؤثر منابع انسانی را در ساختن ساختمانها ویا بلوکهای پیش ساخته در محل متضمن می شود.

فناوری کارخانه ای :که بکارگیری مؤثر منابع انسانی را برای جداکردن وتبدیل مواد خام / برگشتی به محصولات وکالاهای مصرفی صنعتی در محل مرکزی طرح متضمن می شود .

فناوری حمل ونقل: که بکارگیری مؤثر منابع انسانی را با کاهش زمان وافزایش رفاه وجلوگیری از تصادمات فیزیکی با انتقال مواد / کالاها ومردم متضمن می شود

با مقایسه دو الگوی «فنون صنعتی»و « آموزش فناوری» می توانیم محاسن الگوی آموزش فناوری را بیان کنیم . (جدول 3)

جدول (3)، ماخذ (18)

الگوی آموزش فناوری

الگوی فنون صنعتی

اجزای الگوها

ـ سیستمهای سازگار با زندگی بشر:
کارخانة ای، حمل ونقل، ساختمانی ، ارتباطات
ـ مهارتهای قابل توسعه برای دانشجویان
ـ تجهیزات آزمایشگاهی به منظور فهم مطالب
ـ علوم جمع بندی شده

ـ انبار اجناس
ـ مهارتهای عمومی
ـ خدمت به نفع آموزش دهندگان محلی

موضوعات

ـ حل مشکل(problem solving)
ـ (
critical thinking)
ـ تاکید بر فرایند
ـ تقویت دوره های تحصیلی
ـ آزمایش و خطا

( اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20)
ـ انتقال علوم توسط معلمان
ـ تاکید برتولید
ـ روشهای مرحله به مرحله
ـ تمرین مکررو عملی

تئوریها و مدلها

ـ آموزشهای انفرادی و با کیفیت
ـ یادگیری جمعی
ـ کار عملی
ـ کاربرد فناوریها

ـ آموزشهای انفرادی
ـ حفظ مهارتها
ـ طولانی مدت بودن آموزش مهارتها
ـ انحراف از مسیر آکادمیک
ـ کاهش علاقه ها

ارزشها

ـ حل مشکلات بصورت گروهی
ـ حل مشکلات بصورت فردی
ـ مهارتهای قابل تعمیم
ـ کلیه پارامترهای یادگیری :قابل فهم ‘موثر‘ روان سازگاری
ـ تحقیق علمی

ـ تستهای مشخص در محدوده مهارتهای روانشناختی پیشرفته

روشها و ابزارها

ـ فناوری امروزی
ـ دانشهای قابل انتقال

ـ واحد عملی
ـ برنامه های محلی گسترش یافته
ـ آموزش حرفه ای یا پیش حرفه ای
ـ حفظ مهارتها

اسلوبها

ـ تقسیمات ایالتی و محلی
ـ مولفان طرح تولید انبوه (
Stanley/Proto)
از معلمان موسسه (
ITEA)
ـ کمیته مشاوره
ـ سازمانهای دانشجویی با اهداف فناوری
ـ نمایشگاههای علوم وفناوری

ـ تقسیمات ایالتی و محلی
ـ گسترش دوره های تحصیلی همراه با تجربه و عمل
ـ کارگاه مدارس

زمینه های اجتماعی

با بررسی مسائل مربوط به فناوری و آموزش بصورت مجزا ، در این مرحله به مطالعه روشهای آموختن در صنعت می پردازیم. که تصویری از روش های آموزش مورد نیاز در مراحل مختلف انتقال ، جذب و توسعه فناوری خواهد داد.

روشهای آموزش فناوری در صنایع

ارو ( Arrow ) طی مقاله ای مشهور در 1962 با عنوان ومفهوم ( آموختن از طریق انجام دادن ) معتقد است که بیشتر تغییر تکنیکی در داخل واحد تولیدی وکارخانه رخ می دهد ، و جائیکه فرآیند تولید دائماً‌ با اشکال مواجه شده وناگزیر باید به حل ورفع آنها بپردازد .در یک سطح قابل فهم تر ، نویسندگانی مانند لالLall) ) سعی کرده اند بین انواع آموختن تمایز قائل شوند (5). به این ترتیب ، وی طبقه بندی شش گانه ای عرضه کرده است که عبارتند از :

الف ) آموختن با انجام دادن

ب ) آموختن با انطباق وسازگار ساختن : واین هنگامی است که فناوری وارداتی بدون تغییر باقی می ماند ، اما بهره وری آن از طریق تجربه کارگران ویا از طریق تغییرات جزئی در ماشین آلات کارخانه بمراتب افزایش می یابد .

ج ) آموختن با طراحی :این در حالی است که از فناوری وارداتی نمونه مشابه ساخته می شود ودر این مرحله البته تأسیسات صنایع بزرگ درگیر خواهند شد .

د ) آموختن با طراحی اصلاح یافته : وقتی که فناوری با شرایط ، منابع ومهارتهای محلی انطباق وسازگاری می یابد ودر این صورت بخش مجزا یR & D مورد نیاز است .

ه ) آموختن بابرپائی سیستمهای کامل تولیدی : واین در حالی است که از توانائیهای حاصل شده بمنظورایجاد کارخانجات وتأسیسات برای نیازهای خاص استفاده می شود .

و ) آموختن با طراحی فرآیندهای جدید : واین هنگامی است که بخش هایR & Dگسترش یافته وبه تحقیقات بنیادی وتوسعه ای می پردازد .

شاخصهای کیفی برای برنامه های آموزش فناوری:

1) فلسفه و اهداف مشخصات برنامه ها:

ـ اهداف و نگرش برنامه به کاربرد فناوری در نیازهای فعلی و آینده جامعه تاکید کند.

ـ اهداف و فلسفه برنامه ، آموزش دانشجویان در اولویت دادن به استفاده از دانش ها ،مواد ، ابزار و ماشین آلات را شامل می شود.

ـ دبیران فناوری باید در توسعه فلسفی و / یا گزارش اهداف برای برنامه ها بطور فعال واردشوند.

ـ اهداف و فلسفه برنامه ، به انطباق مستمر و سیر به هدف دوره تحصیلی را تاکید کند .

2) مشخصات برنامه های آموزشی:

ـ محتوی دوره ها به منظور تمرین با فناوری های جدید و عرصه های تازه قابل گسترش باشد.

ـ محتوی دوره ها از ارزیابی مستمر تاثیرات متقابل اجتماع و فناوری، تاثیر پذیرد.

3) مشخصات جمعیتی دانشجویان

ـ فعالیتهای آموزش فناوری برای تمامی دانشجویان بدون لحاظ کردن جنسیت ، پیش زمینه های اجتماعی، حجم کار، اوضاع نامناسب و زیان آور پیش بینی شود.

ـ دانشجویان جهت ارائه دوره های آموزش فناوری در مدارس خود آماده شوند.

ـ تمامی گروههای اجتماعی در برنامه آموزشی مد نظر قرارگیرند.

3) مشخصات برنامه های لازم:

ـ بودجه ریزی سرمایه کافی برای تجهیزات و وسایل بهبود به منظور انجام اهداف دوره ها.

ـ برنامه های لازم جهت توسعه برنامه های آموزش فناوری ارائه شود.

ـ بیشترین تعداد در هر دوره جهت اداره کلاسهای پر تعداد در نظر گرفته شود. و برای هدایت انواع فعالیتهای آموزشی در نظر گرفته شود.

ـ آموزش با اطلاع از نیازهای مداوم و مستمر متداول، دوره تحصیلی فناوری صورت گیرد.

4) مشخصات ایمنی و سلامتی:

ـ دبیران فناوری دروس ایمنی را تهیه و برای تدریس در نظر بگیرند.

ـ مشارکت دانشجویان و در کلاسهای آموزش جهت تکمیل یک تست ایمنی تدوین شده برای بکارگیری تجهیزات با صددرصد موفقیت لازم پیش بینی شود.

6) مشخصات توسعه مشاغل فردی:

ـ دبیران فناوری با در اختیار قراردادن زمان و اعتبار مالی کافی، جهت توجه به حداقل یک وضعیت تضمین شده کارگاهی یا عملیاتی ملزم شوند.

ـ مشارکت دبیران فناوری در فعالیت های پرورش کارمندان ضمن ارتباط با سایر مراکز دانشگاهی جهت اصلاح آموزش فناوری .

7) مشخصات مواد ، تجهیزات و وسایل آموزشی:

ـ فناوری ارائه شده قابل کاربرد، در محل کار فعلی و آینده.

ـ شفافیت و نظم آزمایشگاه اهداف و فلسفه برنامه ها را منعکس می کند.

ـ فناوری پیشنهادی در برنامه، همخوانی زمانی با سیر فناوری داشته باشد.

8) مشخصات روابط عمومی:

ـ دبیران و دانشجویان موقعیت خود را از طریق توسعه کلاسیک و فعالیتهای دانشجویی بعنوان یک استراتژی روابط عمومی در حالت قابل قبولی حفظ می کنند.

ـ ارتباط فعال صنایع و مشاغل با مدارس محلی.(19)

نتیجه گیری

با این بررسی نتیجه میگیریم که بدلیل سهم بالای آموزش نیروی انسانی در سطح فناوری بخصوص در صنعت پتروشیمی ، آموزش که جزئی از پارامتر نیروی انسانی و اطلاعات محسوب می شود در جایگاه بالاتری نسبت به ماشین آلات و سرمایه واقع شده است، وجهت انتقال ، جذب و توسعه فناوری باید در توسعه و گسترش سطح کیفی و کمی آموزش نیروی انسانی اقدام لازم صورت گیرد. با توجه به محوریت شرکت ملی صنایع پتروشیمی درصنعت پتروشیمی با در نظرگرفتن امکانات مختلف آموزشی و صنعتی آن ، اصولاً نقش عمده هدایت آموزشی نیروی انسانی فعال در زمینه های مختلف صنایع پتروشیمی به عهده این شرکت می باشد.

در خصوص الگوها و روشهای آموزش فنون و فناوری بهره گیری از الگوهای جدید و روشهای یادگیری مختلف متناسب با مراحل وسطوح فناوری از اهمیت بالایی برخوردار است . پرورش مربیان آموزش فناوری از بین پرسنل مجرب در امور بهره برداری ، فرایند، نگهداری و تعمیرات در جهت ارتقای توان فناوری زمینه ساز آموزش موثر و فراگیر در صنعت پتروشیمی خواهد شد. بجهت اهمیت یادگیری مهارتهای عملی در بکارگیری ابزارآلات، فنون ساخت و توانائیهای طراحی ماشین آلات ، بررسی سطوح و مراحل فناوری در طرحهای در حال احداث و احداث شده ، برنامه ریزی جهت آموزش اصول فنون وطراحی فرآیند بصورت عملی قابلیت ابتکار و خلاقیت را در نیروی انسانی افزایش خواهد داد. نهایتاًبا مدیریت منسجم و غیرمتمرکز خواهیم توانست طیف عظیمی از نیروی انسانی فعال در عرصه صنایع مرتبط با صنعت پتروشیمی را به فنون و فناوری پیشرفته مسلح سازیم.

منابع و مـأخذ :

1 ) نفت و توسعه ( 2 ) – گزارش اهم فعالیتهای وزارت نفت (80– 1376 ) .

2 ) سیستم آموزش مؤثر در سازمان ـ پروژه برنامه ریزی نیروی انسانی وآموزش شرکت ملی صنایع پتروشیمی .

3 )مدیریت منابع انسانی و روابط کــار ( نگرشی نظام گرا ) ـ دکتر ناصــر میرسپاسـی( 1370 ) ـ آموزش و پرورش کارمندان و مدیران .

4 ) پرورش منابع انسانی در شرکتهای ژاپنی ـ نوشته : هیدیو اینوهارا ترجمه محمدعلی طوسی ( 1370 ) آموختن و پروردن .

5 ) سخنرانیها و مقالات ارائه شده در اولین سمینار « علم ، تکنولوژی و توسعه »

6 ) داریوش محجوبی (توسعه تکنولوژی بااستفاده ازکاربرد دانش های چرائی ). (5 ) ص 49 - 63

7 ) خانم طاهره میر عمادی ( در آمدی بر برنامه ریزی توسعه تکنولوژی ) ( 5 ) ص73 -83

8) مهدی اصفهانی ( ارزیابی اجزاء تکنولوژی و و فواید آن ) ( 5 ) ص 84 -94

9) دکتر فاضل لاریجانی ( علم ، تکنولوژی و توسعه ) ( 5 ) ص 95 -108

10 ) محمد حسین ترابی ( تغییرات تکنولوژی وتأثیر آن برکشورهای در حال توسعه ) . ( 5 ) ص 122 -133

11 ) مهدی دیانی ( بازنگری استراتژیک ( تکنولوژی ) در دوران بازسازی ) . ( 5 ) ص 203 - 215

12) حسین حسین زاده ( عوامل مؤثر در توسعه وتجاری کردن تکنولوژی ) . ( 5 ) ص 216 - 231

13 ) دکتر محمد سلیمانی ( بررسی ارتباط مراکز پژوهشی ودانشگاهی با بخش تولید ) . ( 5 ) ص 232 - 239

14 )محمد نقی مهدوی ( نقش دولتها در توسعه فناوری ) رهیافت شماره 23 ، بهار 2000 فصل نامه ( سیاست علوم ) .

15 ) برنامه آموزشی کارکنان جدید الاستخدام ـ شرکت ملی صنایع پتروشیمی

16 ) دکتر محمد حسین مهدوی عادلی ، سایت اینترنتی ITAN ( کانون تحلیلگری سیاست صنعتی ) .

17 ) Web Site : NPC – R&DStrategie .

18 ) Steven . C . Clark . The Industrial Arts Paradigm : Adjustment Replacement | or Extinction ? From . Journal Technology Education .

19 ) Aaron .C.Clark & Robert |E.Wenig-JTE| vol.11 | N.1 - ( Fall 1999 ) .

Identification of Quality Characteristics for Technology Education porgrams : A North Carolina Case study .

20 ) M . B . E . Fayez . Technological transformation for Development countries some factor and prerquisites from | technology selection Acquistion and Negotion .UnitedNations Newyork . ( 1991) pp|1-13

21) Rustum Roy The Relationship of Technology to Science and the Teaching-JTE |V.1 | N.2

English Version


(1) ‍Techno Ware
(2)
Human Ware
(3)
Organization
(4)
Information

 

All Rights Reserved 2022 © BSFE.ir
Designed & Developed by BSFE.ir